Η οικογένεια αυτή εμφανίζεται θα λέγαμε από το πουθενά, γύρω στο 1680 και το λέω αυτό γιατί δεν προέρχεται από τον ελλαδικό χώρο.Το επώνυμο αυτό έχει δυτική προέλευση και μάλιστα άτομα που φέρουν το παραπάνω επώνυμο, υπήρξαν και αξιωματούχοι της ενετικής διοίκησης.
Συγκεκριμένα λέγεται ότι ο ιδρυτής της οικογένειας, ήταν ο Stefano Pasqualigo, ένας νεαρός Κρητικός που πήρε μαζί του στην Βενετία ο Δόγης γύρω στα 1220 και τον τίμησε για την ανδρεία του με αξιώματα, αλλά παντρεύοντας τον και με την κόρη του.Έκτοτε η οικογένεια παίζει σημαντικό ρόλο στα πράγματα της Βενετίας και βρίσκεται σχεδόν πάντα μέσα στους 41 ευγενείς, που εκλέγουν τον Δόγη.
Στον ελλαδικό χώρο την συναντάμε πολύ συχνά όπως στην Νεάπολη της Κρήτης όπου υπάρχει μεσαιωνικός πύργος του ενετού φεουδάρχη Fillipo Pasqualigo,ο οποίος διετέλεσε και στρατιωτικός διοικητής του Χάνδακα (1592-1600).Επίσης στο Ναύπλιο το 1470 που ο προβλεπτής Vettore Pasqualigo δίνει εντολή να χτιστεί αμυντικός πύργος στο Μπούρτζι.
Ακόμα στην Κέρκυρα έχουμε τους στρατώνες Pasqualigo και είναι το κτίριο που στεγάζει την Ιόνιο Ακαδημία στην πάνω πλατεία,ενώ υπάρχει και η άποψη οτι οι στρατώνες ήταν εντός του φρουρίου.
Ο δικός μας Πασχαλίγος πια κρίνοντας από την χρονική στιγμή που εμφανίζεται, μπορούμε να υποθέσουμε ότι είναι ένας από τους πολλούς πρόσφυγες, που δημιούργησε η κατάληψη του Χάνδακα από τους Τούρκους.Δεν έχουμε στην διάθεση μας το ιστορικό τεκμήριο που συνδέει τον Πασχαλίγο του Βαλανειού με τους Pasqualigo, γνωρίζουμε όμως ότι εγκατέλειψαν την Κρήτη με προορισμό την Βενετία λίγα χρόνια πριν την πτώση του Χάνδακα, οπότε μπορεί στην πορεία επιστροφής κάποιος από αυτούς να ''σκάλωσε'' στην Κέρκυρα. Ο πρώτος Πασχαλίγος είναι ο Παναγιώτης για τον οποίο δεν διαθέτουμε κανένα άλλο στοιχείο παρά μόνο τους απογόνους του.Δεν ξέρουμε το όνομα της γυναίκας του, αλλά ούτε ημερομηνίες γεννήσεως και γάμου.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από το μοναδικό θηλυκό παιδί που είναι η Μαρία η οποία στις 12 του Νοέμβρη 1725 έρχεται σε γάμο με τον Γιώργο Βελυβέτη, από το Σωκράκι Υπήρξαν όμως και τρία αρσενικά παιδιά ο Σταυράκης,ο Γιάννης και ο Δημήτρης.
Ο Δημήτρης έκανε ένα γάμο με την Μαρία Αρβανίτη το 1721. Η Μαρία τότε ήταν 35 χρονών οπότε υποθέτουμε ότι ο Δημήτρης ήταν λίγο μεγαλύτερος To ζευγάρι πρέπει να ήταν πολύ κοινωνικό γιατί το συναντάμε για ένα διάστημα συχνά σαν αναδόχους σε βαπτίσεις..Η Μαρία πεθαίνει το1746 σε ηλικία 60 χρονών και μετά τρία χρόνια, την ακολουθεί και ο άντρας της.Στο διάστημα που έζησαν μαζί απόκτησαν μία κόρη την Στάμω, η οποία σχεδόν έφηβη παντρεύτηκε τον Στάθη Χαρτοφύλακα.Η σειρά του Δημήτρη κλείνει εδώ ελλείψει αρσενικών απογόνων.
Ο άλλος γιος ο Σταυράκης έκανε δύο γάμους με την Μίλω Βουργίδη (πιθανόν από Αγίους Δούλους) και την Μαργαρίτα από το Σκριπερό.Οι καρποί αυτών των γάμων είναι τέσσερα κορίτσια.Το 1748 γεννιέται η Αννέτα και το1749 η Αναστασούλα για τις οποίες δεν γνωρίζουμε τίποτε περισσότερο.Η τρίτη κόρη είναι η Κατερίνα που γεννήθηκε το 1757 και σε ηλικία 16 χρονών παντρεύτηκε τον Γιάννη Βασιλάκη του Δήμου.Με τον Γιάννη έκαναν δυο παιδιά, αλλά στην τρίτη γέννα η Κατερίνα πέθανε από άγνωστη σε μας αιτία, σε ηλικία μόλις 25 χρονών.Θάφτηκε στον Αγ Αρσένη στις 6/2/1781.Η τέταρτη κόρη η Χρυσούλα παντρεύτηκε το Θοδωρή Βαγιωνίτη, με τον οποίο απόκτησε τουλάχιστον τρία παιδιά, αλλά πέθανε κι αυτή νέα μόλις στα 36 της χρόνια(1778-1814)
Μένει να εξετάσουμε την πορεία του τρίτου γιου του Γιάννη, που έζησε 50 χρόνια(1699-1749) και έκανε ένα γάμο στα 31 του με την Αντριάνα Χαρτοφύλακα ,του Αλεξάνδρου η οποία αν και λίγο μεγαλύτερη του έζησε 90 χρόνια(1694-1784)Απόκτησαν δύο γιους και δύο κόρες,συγκεκριμένα τον Παναγιώτη το 1745,τον Στέλιο το 1747,την Σταματέλα το 1749 και την Λουτσία που πρέπει να ήταν η μεγαλύτερη γιατί έκανε ένα γάμο τον Γενάρη του 1749 με τον Δημήτρη Μεσημέρη που έχει έλθει από τους Αγίους Δούλους.Λίγο αργότερα πεθαίνει ο Γιάννης από χτικιό (φθισικός) και θάβεται στον Άγιο Αρσένη.
Αν προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε τον χώρο εντός του χωριού, που κατοικούσε ή κατείχε η οικογένεια, θα μπορούσε να είναι η περιοχή γύρω από τον φόρο.Με το σκεπτικό ότι οι κόρες των Πασχαλίγων παντρεύτηκαν ένα Βασιλάκη,έναν Βαγιωνίτη,έναν Μεσημέρη και έναν Χαρτοφύλακα και δούμε τον χώρο που καταλαμβάνουν σήμερα αυτές οι οικογένειες περιμετρικά του φόρου, μπορούμε να υποθέσουμε με αρκετή ασφάλεια ότι εκεί διέμεναν.
Παρόλο που σε καμία αναφορά στο όνομα Πασχαλίγος, στα βιβλία της εκκλησίας ,δεν υπάρχει ως συνοδευτικό κάποιος τίτλος,θα τολμούσα να υποθέσω ότι η Κουρτη που σήμερα βρίσκεται στην ιδιοκτησία των Μεσημέρηδων, έχει κάποια σχέση με τους Πασχαλίγους.Αυτό όμως χρειάζεται παραπέρα μελέτη και έρευνα για να απαντηθεί.
