ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΟΥΚΑΜΙΩΤΙΣΣΑ ΧΩΡΕΠΙΣΚΟΠΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΟΥΚΑΜΙΩΤΙΣΣΑ

 Xτισμένη σχεδόν στην κορυφή του λόφου που πάνω του είναι ''γαντζωμένο'' το χωριό,φαίνεται να δικαιώνει τον ρόλο της σαν προστάτιδα του χωριού. Γι αυτό και τα κατάστιχα την αναφέρουν ως ''Nostra Donna intitolata Cucamiotissa et santa veneranda''        Σχετικά με το κτίσιμο της,την συνοδεύει μία παράδοση που δεν είναι πρωτότυπη όσον αφορά την Παναγία καθώς και σε άλλες περιπτώσεις φέρεται να επιλέγει η ίδια το σημείο που θα κτιστεί η εκκλησία της.Εδώ επιλέγει ένα χωράφι με κουκαμιές,χρησιμοποιώντας την εικόνα της σαν αγγελιοφόρο της θέλησης της.Προσωπικά πιστεύω ότι ο ιδιοκτήτης του χωραφιού εκμεταλλεύτηκε την θρησκευτική ''αφέλεια'' των συγχωριανών του για να πείσει ότι το χωράφι του ήταν το κατάλληλο για την ανέγερση του ναού.

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΜΠΑΝΑΡΙΟΥ ΤΟΥ ΝΑΟΥ

     Το πότε χτίστηκε η εκκλησία δεν είναι γνωστό. Αυτό που είναι γνωστό,είναι μία καταγραφή το 1570 όπου μία επιτροπή κατοίκων ορίζει ως ιερουργό  τον Ιωάννη Κατωιμέρη.Επίσης σε μία αναγραφή το έτος 1765 φαίνεται ότι ο ναός ήταν τρικκλήσι,έχοντας προσκολλημένο στη  βορεινή του πλευρά το παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου και στην νότια πλευρά το παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής.Σήμερα υπάρχουν μόνο απομεινάρια του παρεκκλησίου της Αγίας Παρασκευής.Σε μεταγενέστερες αναγραφές του 18ου και 19ου αιώνα εμφανίζεται ως αδελφάτο.

ΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΡΙΟ ΤΟΥ ΝΑΟΥ

    Ο ναός διαθέτει ψηλό καμπαναριό με το επάνω επίπεδο να έχει μία καμπάνα και το δεύτερο να έχει δύο καμπάνες.Επάνω στο κυρίως σώμα του καμπαναριού βρίσκεται εντοιχισμένη,λίθινη εγχάρακτη επιγραφή που αναφέρει ότι κατασκευάστηκε -η ανακατασκευάστηκε δεν είναι σαφές- κατά το έτος 1854.

     Στον φάκελλο της εκκλησίας που διατηρείται στο Ιστορικό Αρχείο,υπάρχει ένα έγγραφο γραμμένο στα Βενετσιάνικα αλλά και σε ελληνική μετάφραση με χρονολογία το 1753 που περιέχει μίαν  απόφαση-εντολή της Βενετικής αρχής σχετικά με την υποχρέωση των εκκλησιών να διατηρούν βιβλίο εσόδων-εξόδων.  ....ημείς Αυγουστίνος Σαγρέδος δια της γαληνοτάτης αριστοκρατίας των Ενετών προβλεπτής γκενεράλε θαλάσσης ορίζω....     Σε αυτό το βιβλίο που έπρεπε να είναι 200 φύλλων χωρισμένο σε τρία μέρη καταχωρούταν όλες οι πράξεις που είχαν να κάνουν με την περιουσία της εκκλησίας με την ευρεία έννοια ως εξής

1. Στο πρώτο μέρος υπήρχε κατάλογος όλων των ιερών σκευών.
2. Στο δεύτερο μέρος έπρεπε να καταχωρούνται όλα τα εισοδήματα απο οποιαδήποτε πηγή.Δηλαδή από πάχτο είτε σε χρήμα είτε σε είδος(στα πάχτα να μένει κενή η τιμή?).Επίσης τυχόν ελεημοσύνες προς την εκκλησία.
3. Στο τρίτο καταγράφονταν αναλυτικά τα έξοδα .

      Οι κουμέσιοι που εκλέγονταν από την συνέλευση των αδελφών είχαν θητεία 2 χρόνων και ήταν υποχρεωμένοι να παραδίδουν στους επόμενους

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ-ΕΞΟΔΩΝ

    Σταχυολογώντας από το βιβλίο διαβάζουμε ότι το 1756 όταν κουμέσιοι ήταν ο Σπύρος Κλήμης και ο Γιάννης Φλοκάλης...εσκουδάρανε από Σταματέλο Κωστελέτο και... πούλησαν στον Σταυράκη Ιωνά  (έσοδα)Επίσης ο Λίβιος Χαλικιόπουλος κανονίζει πάχτα με τους Σταμάτη Μωραίτη/Στάθη Χαλικιόπουλο/Γιάννη Κοματά/Γιάννη Φλοκάλη/Δημήτρη Τζήλιο/Γιάννη Τζήλιο/Παναγιώτη Χαλικιόπουλο/Γιάννη Κωστελέτο/Σταματέλο Κωστελέτο/Νικολό Τζήλιο/Αντώνη Κωστελέτο/Ανδρούτσο Χαλικιόπουλο/Σπύρο Κοματά/Σπύρο Κλήμη/Σπύρο Φλοκάλη/Σταματέλο Κρουσάρη/Σταμάτη Λάκουρα/Παναγιώτη Κωστελέτο/Χριστόδουλο Νικοπάσχο/Γιάννη Μαυροζούμη.

    Δύο χρόνια μετά όταν κυβερνήτης της εκκλησίας ήταν ο Νικολός Κωστελέτος λεγάμενος Αρλιώτης κάνουν κουμέσιο με την εκκλησία ο Σπύρος Φλοκάλης του π' Γιακουμέτου και ο Σπύρος Τζήλιος του π' Στάμου

     Η παρακάτω πληροφορία που έρχεται απο το 1759 μας δείχνει ότι η εκκλησία πρέπει να είχε στην κατοχή της και αμπελώνες. Μαθαίνουμε λοιπόν οτι οι κυβερνήτες Σπύρος Χαλικιόπουλος και Γιάννης Νικοπάσχος πούλησαν το κρασί της εκκλησίας που ήταν 13 βαρέλες στον Σταμάτη Λάκουρα.

     Το 1760 γίνεται παράδοση από τους απερχόμενους κυβερνήτες Γιάννη Κοματά και Σταματέλο Χαλικιόπουλο στους Γιάννη Φλοκάλη και Ζαφείρη Κλήμη.Σε κάποια δοσοληψία αναφέρεται η Ξανθή γυνή του π' Βασίλη Γκιουρμά.                                              Στα έξοδα αναφέρονται λιβάνι και κεριά και πρώτες ύλες για παρασκευή σπερνών.Επίσης πληρωμή για ένα λιθάρι στοιχείο που μας φανερώνει ότι η εκκλησία διέθετε και λουτρουβιό.            Ακόμα σε μίαν σημείωση μαθαίνουμε ότι την παραμονή η ανήμερα κάποιας γιορτής οι αδελφοί ήπιαν ικανή ποσότητα κρασιού έτσι ώστε θεωρήθηκε αναγκαίο να σημειωθεί στα έξοδα της εκκλησίας.Είναι γνωστό ότι εκείνες τις εποχές οι χωρικοί το''ετσουζαν'' σε κάθε ευκαιρία.

     Σε κάποια σύναξη για εκλογή κυβερνήτη της εκκλησιας που έγινε το 1814 διαβάζουμε ότι....ο προεστός Σταυράκης Κουρσάρης καλεί τον ευλαβέστατο επίτροπο ιερέα Αναστάση Κλήμη/ευγενή Γερόλιμο Αρλιώτη/Νικολέτο Κλήμη/Πέτρο Κλήμη/Μπατίστα Κοματά/Γιώργο Κοματά/Σταμάτη Κοματά/Σταμάτη Τζήλιο/Γιώργο Τζήλιο/Ιωάννη Τζήλιο/Παύλο Τζήλιο/Γιώργη Χαλικιόπουλο/Νικολό Χαλικιόπουλο/Πέτρο Φλοκάλη/Νικολέτο Φλοκάλη                                                                                Εκλέγουν τους Γερόλιμο Αρλιώτη π' Νικολάου,Αναστάση Κλήμη του π' Στέλιου και Παύλο Τζήλιο του π' Παναγιώτη

  Βλέπουμε ότι την συγκεκριμένη εποχή έχουν λόγο στα πράγματα της εκκλησίας οι παραπάνω οικογένειες.

H ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΑΓΓΙΣΤΡΑΤΟ

                                Βέβαια τα πράγματα δεν πήγαιναν πάντα ομαλά.Σε έγγραφο που παραθέτουμε , βλέπουμε τον ιερέα του ναού Γεώργιο Κλήμη να καταφεύγει στο Μαγγιστράτο και να διαμαρτύρεται, γιατί θεωρεί ότι ο κυβερνήτης του ναού Κωνσταντίνος Αρλιώτης και οι κουμέσιοι Χαλικιόπουλος και Κλήμης τον αδικούν.                                                                            Συγκεκριμένα αναφέρει, ότι τον κατηγορούν, για την μη σωστή διαχείριση των δοσιμάτων ενώ αυτός αντιτείνει ότι η εκκλησία του χρωστούσε εκατόν δεκατέσσερα τάλλαρα, αλλά αυτός πήρε μόνο δεκατέσσερα και τα άλλα τα άφησε στην εκκλησία.Ακόμα ζητάει μερικά τάλλαρα που αντιστοιχούν στην ιερουργία του γιατί είναι ''γυμνός'' όπως λέει χαρακτηριστικά.Δεν γνωρίζουμε την τύχη της υπόθεσης αυτής.

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΑΓΟΡΑΣ ΥΛΙΚΩΝ

  Διασώζεται και μία απόδειξη αγοράς υλικών για παρασκευή σπερνών.Έτσι στις 6 Αυγούστου του 1804 ο έμπορος Αγγελος Τζανίνης αναφέρει...έδοκα του κυρ Στάθη Χαλικιόπουλου και Γεωργίου Τζήλιου ως κουμέσιους της ιεράς μονής Υπεραγίας Θεοτόκου Κουκαμιώτισσας εις χωρίον Χωροπισκόπους όλα τα χρειαζούμενα για την αρτυμήν των σπερνών για τα οποία  και μου εμετρήσανε τάλλαρα πέντε.