Κυριακή 26 Απριλίου 2015

OIKOΓΕΝΕΙΕΣ

ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΕΣ ΒΑΛΑΝΕΙΟΥ

   Η ΆΚΡΗ ΤΟΥ ΝΉΜΑΤΟΣ

 Αφού περιγράψαμε τον χώρο που περικλείει το χωριό και προσεγγίσαμε όσο ήταν δυνατόν τον χρόνο ίδρυσης του, νομίζω ότι ήλθε η στιγμή, να πάμε ένα βήμα παρακάτω.  Θεωρήσαμε αναγκαίο, να περιγράψουμε τα κτίσματα που υπήρχαν και να καταγράψουμε ότι ιστορικό στοιχείο είχαμε στην διάθεσή μας .Πριν λοιπόν προχωρήσουμε στην παρουσίαση των οικογενειών, θα πρέπει να δώσουμε το ιστορικό και το κοινωνικό πλαίσιο, που έζησαν αυτοί οι άνθρωποι.

  Η ζωή στο χωριό, στην περίοδο που μελετάμε, ήταν πάρα πολύ δύσκολη.Οι άνθρωποι ζούσαν σε σπίτια, που μόλις και μετά βίας, κάλυπταν τις βασικές τους ανάγκες.Χτισμένα συνήθως από πλίνθους,σπανίως δίπατα,σε χώρους που συνυπήρχαν συχνά,άνθρωποι,ζώα και αποθηκευμένα τρόφιμα.Η οικογένεια συνήθως πολυπληθής, είτε από άγνοια αντισύλληψης είτε από το φόβο μήπως κάποια επιδημία αποδεκατίσει τα μέλη της, κοιμόταν ο'' ένας πάνω στον άλλο''.   Το οδικό δίκτυο ήταν ανύπαρκτο.Υπήρχαν μόνο μονοπάτια και αυτά φτιαγμένα όχι από ανθρώπου χέρι, αλλά από το ένστικτο των ζώων, που διαλέγοντας τα πιο βατά σημεία με το συνεχές πέρασμα τους , δημιουργούσαν αυτά τα μονοπάτια.Μέσα σ αυτές τις συνθήκες, η επικοινωνία με την πόλη, ήταν πάρα πολύ δύσκολη.Η ανταλλαγή η η πώληση προϊόντων, ήταν κατόρθωμα ειδικά από τα χωριά που βρίσκονταν μακριά από την πόλη, όπως το δικό μας.   Οι περισσότεροι χωρικοί, δεν είχαν καν ιδιοκτησία και οι λίγοι που είχαν, ήταν τόσο μικρή που δεν έφθανε για να ζήσει την οικογένεια.Αναγκάζονταν λοιπόν να νοικιάζουν χτήματα, από τους αρχόντους άλλοτε δίνοντας μέρος της σοδειάς και άλλοτε'' σολιάζοντας'' το χτήμα δίνοντας δηλαδή το ενοίκιο σε χρήμα.Αυτό πολλές φορές ήταν καταστροφικό για τους χωρικούς, καθώς το μέρος της σοδειάς που έπρεπε να δώσουν στον άρχοντα, προκαθορίζονταν και στην περίπτωση που η χρονιά ήταν άσοδη, καταλαβαίνετε σε τι απόγνωση έφερνε τους ανθρώπους αυτούς.
   Βέβαια εκτός από αυτήν την υποχρέωση, ήταν αναγκασμένοι να προσφέρουν κατά καιρούς και διάφορα άλλα δωράκια στους αρχόντους.Φυσικά ούτε λόγος για αντιπαράθεση σε τυχόν διαφορές που ανέκυπταν, γιατί τότε ήταν προδιαγεγραμμένο το αποτέλεσμα υπέρ του δυνατού.
     Οι οικογένειες κτηματιών, που εντοπίσαμε στην περιοχή που μας ενδιαφέρει ήταν ο ''τίμιος σενιόρ'' Αλιβίζης Λάντζας με άλλα μέλη τον Τζωρτζη και τον Μπενέτο, ακόμα ο Ιάκωβος και Ανδρέας Ρεγγίνης η οικογένεια Βέγια,η οικογένεια Αρλιώτη και η οικογένεια Χαλικιόπουλου.   Δεν ήταν λίγες οι φορές, που διάφοροι ''γόνοι'' αρχοντικών οικογενειών, αξιοποιούσαν το ''δικαίωμα'' που είχαν πάνω στίς κόρες των ανήμπορων χωρικών.Έτσι η'' πρώτη φορα'' ανήκε στον άρχοντα, με ότι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό.Αφού  έκαναν την δουλειά τους, τις άφηναν ατιμασμένες και ακόμα χειρότερα κάποιες φορές και έγκυες.Αν ήταν τυχερές, καμία φορά ,γινόταν κάποια αναγνώριση του νόθου παιδιού, διαφορετικά είχαν ένα επιπλέον πρόβλημα να λύσουν.
   Μέσα σ όλα αυτά θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και τις επιδημίες, όπως η πανώλη και η ευλογιά που όταν ενέσκηπταν, θέριζαν στην κυριολεξία τον πληθυσμό. Οι υγειονομικές συνθήκες εκείνες τις εποχές, ήταν άθλιες και η ιατρική υποστήριξη υποτυπώδης.Πολλές φορές, ακόμα και οι άρχοντες, δε ν κατάφερναν να προφυλαχθούν από αυτές τις επιδημίες, παρ όλο που είχαν την δυνατότητα να φέρνουν γιατρούς από την Ιταλία η την Στεριά.
     Ένας ακόμα κίνδυνος απόλυτα υπαρκτός, ήταν αυτός των επιδρομών κάθε λογής επίδοξων κατακτητών, η απλά κουρσάρων που λεηλατούσαν τα πάντα, κατέστρεφαν σπίτια και καλλιέργειες και στο τέλος έσερναν στα σκλαβοπάζαρα  νέους και νέες, αποψιλώνοντας τα χωριά από εργατικά χέρια.
     Όσο για μόρφωση ούτε κουβέντα να γίνεται.Ενώ οι γόνοι των εύπορων οικογενειών, στέλνονταν στις σχολές της Ιταλίας κυρίως για να λάβουν υψηλή μόρφωση ,τα παιδιά των μεροκαματιάρηδων είτε δεν ελάμβαναν καμία μόρφωση, είτε αρκούνταν σε βασικές γνώσεις, από κάποιον καλόγερο που χρησιμοποιούσε σαν βιβλίο το ψαλτήρι Δεν είναι τυχαίο ότι σε αρκετά  συμβόλαια,οι μάρτυρες υπογράφουν με σταυρό.
    Μέσα σ αυτό το κλίμα, οι χωρικοί προσπαθούσαν να επιζήσουν και να θρέψουν την οικογένειά τους, γι αυτό ότι θα παρουσιάσουμε παρακάτω, δεν πρέπει να το δούμε σαν μια απλή παράθεση ονομάτων  και ημερομηνιών, αλλά σαν μία κοινωνία που ιδρωκοπούσε και μάτωνε καθημερινά γα να επιβιώσει.Που αναγκαζόταν συχνά, να σκύβει το κεφάλι για να γλυτώσει τα χειρότερα, αλλά και άλλες φορές να κάνει την υπέρβαση και να ξεσηκώνεται ενάντια στην εξουσία, ανεξάρτητα αν συνήθως στο τέλος υπέκυπτε και έχυνε το αίμα της, χωρίς το ποθητό αποτέλεσμα.
    Συγχρόνως όμως έβρισκε χρόνο να βάζει τα καλά της κάθε Κυριακή ,να γεμίζει τις πλατείες των χωριών και ν αντηχούν τα βιολιά και τα τραγούδια .Εύρισκε χρόνο να ερωτεύεται ,να παντρεύεται ,να γεννάει και πάντα να ονειρεύεται ένα καλύτερο αύριο
     Έτσι πορεύονται οι κοινωνίες σε πείσμα των ισχυρών που τις θέλουν υποταγμένες χωρίς όνειρα.