Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2014

ΑΓΙΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ -O ΑΔΙΚΗΜΕΝΟΣ

Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΟΛΟΥ

O Aγιος Αρσένιος είναι ο πολιούχος άγιος του χωριού και βρίσκεται στην Κάτω Ρούγα.                                                                       Αυτήν την επιλογή, του πολιούχου ,την συνοδεύει μια παράδοση που λέει, ο,τι όταν ο Αρσένιος ήταν επίσκοπος ,επισκέφθηκε το χώρο που βρίσκεται τώρα ο ναός, και λειτούργησε κάτω από μια κληματαριά που υπήρχε εκεί.Αργότερα,όταν ο Αρσένιος εκοιμήθη,οι χωρικοί έχτισαν προς τιμήν του το ναό!  

ΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΡΙΟ

                                                                                                                 Αν αυτό ισχύει τότε η ίδρυση του χωριού πάει πιο πίσω από την ημερομηνία που αναφέρει το εγγραφο του Παντοκράτορα.                                      Θεωρώ οτι υπάρχει αλήθεια σ αυτή την παράδοση καθότι ο Αρσένιος δεν ήταν ιεράρχης του ''καναπε''.Είναι γνωστή η συμβολή του στην αντιμετωπιση των Σλαβων το 933μ.χ και γενικότερα η ενασχόληση με το ποίμνιο του.

Επειδή ομως η ιστορία είναι άδικη πολλές φορές,η λατρεία του Aγιου Αρσενίου επισκιάστηκε αργότερα απ αυτήν του Αγιου Σπυρίδωνα.   

ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΚΑΤΩ ΡΟΥΓΑΣ

                                   Ο ναος ανακαινίστηκε  μερικές φορές με την φροντίδα  των αδελφών και κτητόρων  και σε μία απο αυτές ''σκεπάστηκε'' μια τοιχογραφία.Μετά απο μισό αιώνα σε μια αντικατάσταση στασιδιών, έμελλε να εμφανιστεί και πάλι μαζί με ενα μοτίβο αριστερά της εισόδου, οπως και μια σφραγισμένη πόρτα που μαρτυράει ίσως ,οτι ο ναός ηταν μικρότερος και χαμηλότερος .      Στην τοιχογραφία αυτή εικονίζεται ο Αρσένιος, ο Αντώνιος και η Παναγία και δείχνει να συνεχίζεται δεξιά προς το ιερό αλλά και αριστερά φθάνοντας πιθανόν μέχρι την χτισμένη πόρτα.Μια πιθανή ημερομηνία της ανακαίνησης είναι το 1655 οταν σε συμβόλαιο της εποχής αναφέρεται οτι οι Αναστάσης Κρασάκης,Γιάκομος Χαρτοφύλακας και Γερόλιμος Ραδος θα επισκεύαζαν την εκκλησία.

    


Η ΚΡΥΜΕΝΗ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ

Παντως οι πρωτες μαρτυριες για τον ναο αναγονται στα 1522,ενω διασωζεται εγγραφο του 1545, οπου οι ενοριτες συγκεντρωνονται, για ορισουν κουμεσιους.Σε καταγραφες που εχουν γινει, εμφανιζεται με διαφορετικο ιδιοκτησιακο καθεστως.Συγκεκριμενα το 1718 και 1724 εμφανιζεται σαν κοινοτικος, ενω το 1754 και 1820 σαν αδελφατο.

ΤΟ ΤΕΜΠΛΟ ΤΟΥ ΝΑΟΥ

Ο ΑΓΙΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ

Η εκκλησία ήταν κτητορική και ανήκε στις οικογένειες Βασιλάκη,Κρασακη και Ραδου με πρώτη εντοπισμένη αναφορά στο 1648 με αδελφούς και κτήτορες τους                      Καλογιάννη Κρασάκη π' Γιώργου,Αναστάση Κρασάκη,Λινάρδο Ράδο και Τζανή Βασιλάκη.


Tην επόμενη χρονιά(1649) οι αδελφοί είναι οι Ανδρούτσος Βασιλάκης,Τζανής Βασιλάκης,Αναστάσης Κρασάκης,Ιωάννης Κρασάκης,Θεοφίλης Κρασάκης του Ζαχου και ΓερόλιμοςΡάδος. Στα 1655 είναι οι Λινάρδος Ράδος,Θεοφίλης Κρασάκηςκαι Δήμος Κρασάκης.                                  Στα 1674 οι αδελφοί είναι οι Σίμος Ράδος,Στεφανής Κρασάκης,και Γιάννης Βασιλάκης                                
Στα 1675 οι Στέφανος Κρασάκης,Μενίγος Κρασάκης και Νικολός Ράδος Τέλος στα 1680 αδελφοί και κτήτορες του ναού είναι οι ιερομόναχος Γερμανός Βασιλάκης,Σπυρος Κρασάκης  του Θεοφίλη,Αντώνης Κρασάκης και Νικολός Ράδος Αξιοσημειωτο ειναι οτι ακόμη και σήμερα η οικογένεια των Κρασάκηδων ασχολείται ενεργά με τα εκκλησιαστικά.        

Η εκκλησία διέθετε και κτήματα όπως αναφέρουν διάφορα συμβόλαια.Όπως κήπο κοντά στην εκκλησία,χωραφι στο Αλωνάκι,στη Σκολαφιά και στον Αη Νικήτα

Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω συμβόλαιο.

Στις 6/4/1648 στον περίαυλο του κυρ Γράτσιου Κρασάκη από το χωριό Βαλανιό οι παρόντες αδελφοί και κτήτορες της μονής του Αγίου Αρσενίου του διακείμενου στο ρηθέν χωριό καθένας του ονόματος καπο-Γιαννης Κρασάκης υιός π' Γεώργου και κυρ Αναστάσης Κρασάκης και Λινάρδος Ράδος και Τζανής Βασιλάκης θέλουν να σολιάσουν προς τον παρόντα κυρ Σπύρο Καλοπροσκύνη υιό του π' Κουμή εκ του ρηθέντος χωριου ένα κομάτι κήπο που έχει η άνωθεν μονή στο ρηθέν χωριό από πάνω στην μονή του Αγίου Αρσενίου και πλησίον του αυτού Καλοπροσκύνη και πλησίον στη δημόσια στράτα και έτερον πλησίον ελεύθερο από παντός βάρους και τέλος για να μην μείνει κανείς εξ αυτών γελασμένος από το άνωθεν σόλι έκλεξα για την εξετήμωσην τον μαστρ-Αντρεα Κρητικό απο Κυπριανάδες και τον κυρ Σπύρο Ανυφαντή απο το ανωθεν χωριό με πάσαν εξουσίαν αυτόν καλώς γύροθεν με φόβο θεού και με την ψυχή τους οτι είναι αξιον να πληρώνει σολιάτικο

 Μάρτυρες Δρακος Ανυφαντής και Αλέξανδρος Χαρτοφύλακας

Σολιατικο ........εξη μουτζούρια (δεν διαβαζεται ευκρινως!!)

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ



   Ο Αρσενιος γεννηθηκε την εποχη που στο Βυζαντιο βασιλευε ο Βασιλειος ο Α' ο Μακεδονας (867-886).Ο πατερας του ηταν απο τα Ιεροσολυμα και η μανα του απο την Βηθανια της Παλαιστινης.Το ζευγαρι παρα την αρχικη του ατεκνια αποκτα τελικα τον Αρσενιο.Το κοσμικο του ονομα κατα τον Μαρμορα ηταν Αγγελος.Η οικογενεια του ηταν θρησκευομενη γι αυτο τον εστειλε απο μικρο (σε ηλικια 3 ετων) σε μοναστηρι για να λαβει μορφωση.Εκει σε ηλικια 12 ετων αφου εχει μορφωθει επαρκως γινεται μοναχος.Τοτε πιθανον αλλαξε και το κοσμικο του ονομα σε Αρσενιο.Οι γονεις του σιγουροι πια για την πορεια του γυιου τους ενδυονται και αυτοι το μοναχικο σχημα!

    Απο εκει φευγει και παει στην Σελευκια,στην οποια παρ ολον που ειναι αραβοκρατουμενη,η ελληνικη γραμματεια ειναι πολυ εντονη. Εκει ο τοπικος εκλησιαστικος αξιωματουχος τον χειροτονει ιερεα χωρις ,αρχικα,την θεληση του.Καποια στιγμη πηγαινοντας στην Ιερουσαλημ να προσκυνησει πεφτει στα χερια Αγαρηνων πειρατων,αλλα ''θεια χαριτι''και με την ευγλωτια που ειχε καταφερε να σωθει.

     Αργοτερα γνωριζεται με τον οσιο Τρυφωνα,ο οποιος οταν διοριζεται πατριαρχης Κωνσταντινουπολης με ''ημερομηνια ληξης'' παιρνει μαζι του και τον Αρσενιο και τον τοποθετει αρχοντα των εκκλησιων ,πολυ σημαντικο ποστο στην εκκλησιαστικη ιεραρχια της Πολης.Ο οσιος Τρυφωνας ''χρησιμοποιηθηκε'' απο τον αυτοκρατορα Ρωμανο Α' Λεκαπηνο ο οποιος ηθελε να κανει πατριαρχη τον γυιο του Θεοφυλακτο ο οποιος ομως ηταν ακομη ανηλικος.Ετσι εβαλε στην θεση τον Τρυφωνα για να παραιτηθη οταν ο Θεοφυλακτος θα ηταν ενηλικος.Ο Τρυφωνας δεν ειχε μορφωση και ισως γι αυτο πηρε μαζι του τον Αρσενιο που ειχε επαρκη μορφωση.

       Οταν ηλθε η ωρα να παραιτηθει δεν εδειχνε διαθεση να το κανει,οποτε ο αυτοκρατορας εβαλε τα '' μεγαλα μεσα''.Εβαλε τον επισκοπο Καισαρειας Θεοφανη με το παρατσουκλι Χοιρινος να τον εξαπατησει.Συγκεκριμενα του ειπε οτι ο αυτοκρατορας δεν του βρισκει κανενα ψεγαδι παρα μονο οτι δεν εχει μορφωση.Αν λοιπον του αποδεικνυε οτι δεν ισχυει αυτο ολα θα πηγαιναν καλα! Τον επεισε λοιπον να γραψει σε ενα χαρτι το ονομα και τον τιτλο του και υστερα ο πονηρος Θεοφανης προσθεσε την παραιτηση του Τρυφωνα!Βεβαια ο νεος πατριαρχης ο Θεοφυλακτος περισσοτερο αγαπουσε τα αλογα παρα τα εκκλησιαστικα.Μαλιστα ο Σκυλιτζης αναφερει οτι κατα την διαρκεια της θειας λειτουργιας μια Μ. Πεμπτη οταν εμαθε οτι γεννησε μια φοραδα του τελειωσε αρον αρον την λειτουργια για να τρεξει κοντα της!

        Και ενω ολα αυτα τα'' ωραια'' συνεβαιναν στην Βασιλευουσα ,για τον Αρσενιο αρχισε η αντιστροφη μετρηση αφου θεωρηθηκε του περιβαλλοντος του Τρυφωνα. Ετσι δια της ''αναβαθμησης ''σταλθηκε ως μητροπολιτης στην μακρυνη Κερκυρα!Θα σταθουμε κυριως στην κοσμικη του δραση που κορυφαια της στιγμη ειναι οταν  Σλαβοι πειρατες απειλουν την Κερκυρα!Τοτε ο Αρσενιος πιστευοντας οτι το ομοθρησκο ειναι ισχυρο οπλο αποφασιζει να παει ο ιδιος να συναντησει τους πειρατες και να τους μεταπεισει.Δυστυχως οι πειρατες συλλαμβανουν τον Αρσενιο.Ακολουθει ναυμαχια στην οποια οι Βυζαντινοι-Κερκυραιοι,πεισμωμενοι για τον τροπο που οι πειρατες αντιμετωπισαν τον μητροπολιτη τους,τους κατανικουν

       Μετα απο χρονια ενα αλλο γεγονος υπερασπισης των συμφεροντων του ποιμνοιου του αποβαινει μοιραιο.Ο Αρσενιος αποφασιζει να επισκεφθει τον αυτοκρατορα Κωνσταντινο Πορφυρογεννητο για να διαμαρτυρηθει για εναν εκτακτο φορο που εβαλε στους πολιτες ο στρατηγος που διοικουσε την Κερκυρα πιθανον για οχυρωματικες ενισχυσεις.Το ταξιδι ειχε επιτυχια διοτι ο Αρσενιος γυριζε με αυτοκρατορικη αποφαση υπερ των Κερκυραιων.Ομως η προχωρημενη ηλικια,η ταλαιπωρια του μακρινου ταξιδιου,και ο χειμωνιατικος καιρος καταπονουν τον Αρσενιο.Στο ταξιδι της επιστροφης αρρωσταινει και εξω απο την Κορινθο πεθαινει.

       Το λειψανο μετεφερεται με τιμες στην Κερκυρα οπου και ενταφιαζεται στην ακροπολη της μεσαιωνικης πολης στον καθεδρικο ναο των Αγιων Αποστολων μεσα σε πετρινη σαρκοφαγο.Εκει παραμενει μεχρι την καταληψη της Κερκυρας απο τον Γενουετη πειρατη Λεοντα Βετρανο και συλληση των ταφων και αρπαγη ενος μερους των λειψανων.Αργοτερα ο καθολικος επισκοπος Βραγαδινος (1618-1658) κατασκευαζει την καθολικη επισκοπη Ιακωβου και Χριστοφορου στα 1635 οπου και τοποθετει τα εναπομειναντα οστα του Αρσενιου και το 1669 ο Λαβιας τα τοποθετει σε επιχρυση λαρνακα.

          Εκει θα παραμεινουν μεχρι το 1944 οποτε συμβαινει ενα γεγονος που φαινετει να εχει και την συγκαταθεση του μητροπολιτη Κερκυρας Μεθοδιου.Ο αρχιμανδριτης Δωροθεος Χλαμιδης που με τον βαθμο του υπολοχαγου υπηρετουσε στις δυναμεις του ΕΔΕΣ,παρακαλεσε τον Σπυρο Τσιλια υπευθυνο της εκκλησιας να προσκυνησει τα λειψανα.Αυτος χωρις να υποψιαζεται τις προθεσεις του τον αφηνει να προσκυνησει.Τοτε αυτος χρησιμοποιωντας πιθανον την ισχυ των οπλων του και εχοντας μια συμπλοκη με τον νεωκορο(νοντσολο) του ναου αρπαζει τα λειψανα και τα παραδιδει στον Μεθοδιο.

            Μετα απο αυτο το συμβαν ανταλλασονται επιστολες αναμεσα στις μητροπολεις και του Αγγλου διοικητη που δεν φερνουν κανενα αποτελεσμα.Ο Μεθοδιος ουσιαστικα απανταει οτι αυτα που μας αρπαξατε επι Ανδηγαυων τα παιρνουμε τωρα πισω.Ετσι με ενα τροπο οχι και τοσο συμβατο τα οστα παραμενουν στην ορθοδοξη μητροπολη.Αργοτερα θα δοθει ενα οστο στην εκκλησια του Βαλανειου,ενα στην Λευκιμμη και τα υπολοιπα παρεμειναν στην μητροπολη.Απο τοτε ο Αρσενιος αναπαυεται εν ειρηνη!!