Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2015

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΛΟΠΡΟΣΚΥΝΗ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΛΟΠΡΟΣΚΥΝΗ
     Αν προσπαθήσουμε να ετυμολογήσουμε το επώνυμο μπορούμε να πούμε ότι είναι αυτός που προσκυνάει καλά δηλαδή ο ευσεβής.Όπως θα δούμε παρακάτω, εμφανίζονται ως μέλη της αδελφότητας της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου .Συγκεκριμένα  σε συμβόλαιο του 1676, ανάμεσα στους αδελφούς και κτήτορες της εκκλησίας , εμφανίζονται οι Σπύρος και Αντώνης Καλοπροσκύνης.                                                                                                                                                                                                                                                 H οικογένεια Καλοπροσκύνη εμφανίζεται στα στοιχεία που αφορούν το χωριό, κατά τον 16ο αιώνα.Ο πρώτος εντοπισμένος πρόγονος, είναι ο Αντώνης για τον οποίο δεν έχουμε κανένα άλλο στοιχείο πέραν του ότι έζησε προ του 1600.Από κει και πέρα έχουμε στην διάθεση μας περισσότερα στοιχεία, που όμως προέρχονται από συμβόλαια, οπότε δεν μπορούμε να εντοπίσουμε επακριβώς ημερομηνίες γέννησης και γάμων.
      Ο επόμενος που συναντάμε είναι ο Κουμής ο οποίος έχει πεθάνει ήδη το 1649 οπότε συμπεραίνουμε ότι θα πρέπει να γεννήθηκε γύρω στο 1600.;Ήταν παντρεμένος με την Δρόσω με την οποίαν απέκτησε τρεις γιους τον Πιέρο,τον Σπύρο και τον Ζαφείρη.

    Ο Πιέρος φαίνεται να μην απόκτησε απογόνους,ίσως να μην παντρεύτηκε, καθώς δεν εντοπίστηκε κανένα τέτοιο στοιχείο.Αυτήν την διαπίστωση την ενισχύει το γεγονός, ότι ενώ το 1650 εμφανίζονται και οι τρεις αδελφοί να  έχουν μία συναλλαγή με τον τίμιο σινιόρ Φώτιο Μπουτούνο, μερικά χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 1661 εμφανίζονται ο Σπύρος και ο Ζαφείρης να μοιράζονται την πατρική περιουσία πράγμα που μπορεί να σημαίνει, ότι ο Πιέρος πιθανόν να έχει πεθάνει άτεκνος.


    Ο Σπύρος παντρεύτηκε την Ρόδω με την οποία έκανε μια κόρη ,που δεν ξέρουμε το όνομά της, και η οποία παντρεύτηκε τον Στεφανή Κρασάκη.Επίσης μία δεύτερη κόρη την Παραδείσω που παντρεύτηκε τον Σπύρο Ράδο γύρω στο 1662 και τέλος ένα υιό τον Γιάννη για τον οποίο δεν έχουμε άλλα στοιχεία .Εδώ έχουμε ένα περίεργο στοιχείο που αφορά τον Σπύρο ο οποίος ενώ δραστηριοποιείται τουλάχιστον μέχρι το 1676 οπότε ρεφουδάρει(παραχωρεί) το μερτικό του από ένα μύλο στα ανίψια του παιδιά του Ζαφείρη,φτιάχνει μία διαθήκη αρκετά νωρίτερα το 1653.Πιθανόν να πέρασε κάποια αρρώστια,καθόλου απίθανο εκείνη την εποχή,και να φοβήθηκε για την ζωή του ,οπότε αποφάσισε να κάνει την διαθήκη.Στην ίδια διαθήκη αφήνει μιαν υπόνοια (....αν ίσως ζήσει ο γιος μου ο Γιάννης....) που μας κάνει να πιστεύουμε ότι ο Γιάννης ίσως ήταν άρρωστος,γι αυτό ίσως δεν βρίσκουμε κανένα στοιχείο στην συνέχεια γι αυτόν.Ο Σπύρος επίσης εμφανίζεται και ως εξετημωτής δηλαδή εκτιμητής της αξίας ενός χωραφιού ή κτήματος.

    Ο Ζαφείρης (ο οποίος διατέλεσε και κάπος) παντρεύτηκε την Ζαμπετούλα Παπούτση.Μαζί έκαναν την Αυγουστέλα που δεν ξέρουμε για την τύχη της και επίσης τρεις γιους τον Παναγιώτη ,τον Σταματέλο και τον Στάθη τους οποίους συναντάμε σαν μάρτυρες σε συμβόλαια της εποχής και βάσει αυτών των στοιχείων γνωρίζουμε ότι ζούσαν το1674 αλλά δεν έχουμε κάτι άλλο που να μαρτυράει την πορεία τους Eπίσης υπάρχει και ένας τέτερτος γιός ο Αντώνης..Η Ζαμπετούλα τον Αύγουστο 1653 κάνει διαθήκη,ενώ είναι άρρωστη στο κρεββάτι,και αφήνει το προικιό της στον άντρα της και τα παιδιά της.Το περίεργο εδώ είναι ότι αναφέρει μόνο την Αυγουστέλα και τον Παναγιώτη οπότε μας δημιουργείται η υπόνοια ότι τα άλλα παιδιά ο Ζαφείρης τα έκανε με άλλη γυναίκα αργότερα.Αυτό το ενισχύει το γεγονός ότι το1676 σε ένα συμβόλαιο ο Αντώνης και ο Στάθης εμφανίζονται ως κληρονόμοι του π' Ζαφείρη.

     Ο Αντώνης  παντρεύτηκε την Ανδριάνα Κοματά από τους Χωρεπισκόπους.Απόκτησαν μίαν κόρη την Ελένη που παντρεύτηκε τον Αλέξανδρο Χαρτοφύλακα και ένα υιό τον Σπύρο το 1715 . Ο Αντώνης εμφανίζεται ως μάστορας όταν μαζί με άλλους αναλαμβάνει να φτιάξει δύο λουτρουβολίθαρα.Εδώ σταματάνε και τα στοιχεία της σειράς του Αντώνη.

       Θα σταθούμε εδώ σ 'ενα συμβόλαιο -συνοικέσιο μεταξύ του Σπύρου Καλοπροσκύνη και του μέλλοντα γαμπρού του Σπύρου Ράδου γιατί θεωρώ ότι έχουν ενδιαφέρον και η καταγραφή της προίκας αλλά και οι όροι που μπαίνουν από μεριάς του Σπύρου.

    Στο Βαλανειό ο κυρ Σπύρος Καλοπροσκύνης του Κουμή και ο κυρ Σπύρος Ράδος γαμπρός του άνωθεν Σπύρου κάνει συνοικέσιον και δίνει την κόρη του Παραδείσω και τάζω ένα στρώμα πηχών 16 το γιομισμά του μαλλί  δεκάρια 5,μαξιλάρια 4 με το γιομισμά τους και τις ντεμέλες τους κεντημένες με μετάξι, ποκάμισα ψιλά 5 με ροζέτες,βελεσια 4 ψιλά κεντημένα ( ακολουθούν και άλλα που δείχνουν μια αρκετά καλή προίκα) . Μπαίνει σώγαμπρος ο Σπύρος Ράδος και να με γεραματίσει αν όμως ήθελε με διώξει ή να με βρίσει άτσαλα να μην παίρνει παρά  το κρεββάτι του.Αν πεθάνει η κόρη μου να μπορεί να παντρευτεί
  Μάρτυρες  μοναχός Νικήτας,Στεφανής Κρασάκης 


Η οικογένεια Καλοπροσκύνη φαίνεται να είχε αρκετά κτήματα και σπίτι δίπατο.Επίσης διαχειρίζεται και έναν μύλο που δεν ξέρουνε αν ήταν δικός της.Αξίζει να παραθέσουμε παρακάτω το μοίρασμα της περιουσίας από τον Σπύρο και τον Ζαφείρη για να έχουμε μίαν εικόνα της περιουσίας.

   Οι αδελφοί Σπύρος και Ζαφείρης Καλοπροσκύνης κληρονόμοι του π' Κουμή έφεραν ορισμό από τον Ρεγγεμέντο (εκλαμπρότατο) να μοιράσουν τα πάντια τους αγαθά σπίτια,χωράφια και ελιές και ορίζουν γέροντες και τον Κοντόσταυλο του χωριού Γιάκομο Χαρτοφύλακα και κυρ Αντώνη Κρασάκη γέροντες και Νικολό Χαλικιά κοντόσταυλο.Γινόμενος ο άνωθεν ορισμός έξω από  μομπιλε και ζώα τους εμοίρασαν οι άνωθεν γέροντες τα σπίτια τους.Και έτυχε του Σπύρου το χαμόγι και του Ζαφείρη έτυχε το παλάτι με το μπεσέβγα του καθενός,εμοίρασαν τους κήπους και έτυχε του Σπύρου πλησίον του κήπου του Αγ Αρσενίου και του Ζαφείρη έτυχε πλησίον του Νικολού Χαλικιά καιΣπύρου Μάρτη με ότι μπορεί να έχει μέσα καθενός τον κήπο .Ομοίως επήγανε στο Βρινύλα και τους μοιράσανε με λαχνούς και τερμόνους τις ελιές και τα χωράφια και ετοκάρισε του Σπύρου........ και του Ζαφείρη πλησίον του Αντώνη Κρασάκη και σιορ Ιάκωβου Ρεγγίνη και εκάμανε 4 μερτικά του Ζαφείρη στον πάτο έως το δέκα και του Σπύρου στη μέση στην σκάλα στον τέρμονα.Ομοίως τους εμοιράσανε το χωράφι στον μύλο και ετοκάρισε του Σπύρου η μεριά του Πρίνου και του Ζαφείρη η μεριά του μύλου ομοίως απόπερα στο Βαρκό τους εμοιράσανε τα χωράφια και έτυχε του Σπύρου η μεριά της Πλακάδας και του Ζαφείρη έτυχε η μεριά του Πρίνου πλησίον του Γιάκομου Χαρτοφύλακα.Η κορφή πάλι ετοκάρισε του Σπύρου πλησίον του Γιάκομου Χαρτοφύλακα και του Ζαφείρη πλησίον του Αλέξανδρου Χαρτοφλυλακα ομοίως και τα χωράφια στον Ασώματο έτυχε του Ζαφείρη στη μεριά του π'Αναστάση Κρασάκη και του Σπύρου πλησίον του Γιάκομου Χαρτοφύλακα και της Δρόσως οι ελιές που είναι μέσα στα χωράφια στον πάτο ετοκάρισε του Σπύρου με την κεντρομάδα πλησίον του Ανασταση Κρασάκη ομοίως ετοκάρισε  του Ζαφείρη στη μέση έξη του καθενός. Ομοίως τους εμοιράσανε το χωράφι στο στενό στο δέντρο ετοκάρισε του Σπύρου τη μεριά της αγρίλος και του Ζαφείρη στη μεριά του Μέγα Σκίνου.Ομοίως χωράφια και ελιές στον Αγιο Νικόλαο και ετοκάρισε του Ζαφείρη η κάτω πάντα έως τις ελιές και του Σπύρου η πάνω πάντα πλησίον της άνωθεν μονής εκεί έτυχε στον καθέναελιές ριζάρια 5. Ομοίως τα χωράφια στις Γράβες του Ζαφείρη πλησίον του Στεφανή Κρασάκη και του Σπύρου η πάνω μεριά σιμά στου Ζάχου στο Λάκκο και του Ζαφείρη στις Σκάλες πλησίον στο παλαιό σπίτι. Ομοιως στο Μέγα Κάμπο ετοκάρισε του Ζαφείρη πλησίον του Αλέξανδρου Χαρτοφύλακα και του Σπύρου ετοκάρισε στη μέση πλησίον στο δέμα ως καθώς οι τέρμονες φαίνονται του καθενός. Ομοίως τους εμοιράσανε και τα χωράφια στα Πάνω Αμπέλια ετοκάρισε του Σπύρου από τη σουκιά επάνω ομοίως επήρε ο Ζαφείρης την κάτω σκάλα πλησίον του Δασκάλου. Ομοίως το χωράφι εις το (ει)κόνισμα τους το εμοιράσανε και έτυχε του Σπύρου στη μεριά του Σωτήρος και του Ζαφείρη έτυχε πλησίον του Χαρτοφυλακα ως καθώς οι τέρμονες φαίνονται.Θέλουν και διαμένουν οι άνωθεν αδελφοί μοιρασμένοι και ματζαπάδοι και ελευθερωμένοι
   Ενώπιον μαρτύρων   Θεοφίλης Κρασάκης,Ιωάννης Κοματάς υιος του Στέφου και Ιωάννης Βασιλάκηςυιος π' Σταμάτη και Γιώργος Κρασάκης υιος π' παπα Σταμάτη.

   Χρησιμοποίησα την σύνταξη του κειμένου και το παρέθεσα ολόκληρο για να φανεί ο τρόπος της μοιρασιάς , οι  ''ειδικές'' εκφράσεις, οι γείτονες, αλλά και οι τοποθεσίες ,που πολλές υπάρχουν μέχρι σήμερα.