 |
| AΠΟΨΗ ΤΟΥ ΝΑΟΥ |
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ
Λίγο έξω από το χωριό των Χωροεπισκόπων ανάμεσα στο πράσινο ξεφυτρώνει ο ναός της Αγίας Τριάδας.Είναι ένα κτίσμα χωρίς ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά.Αποτελείται από τον κυρίως ναό,μία μικρή εσωτερική αυλή και ένα δίπατο οίκημα που το ισόγειο του χρησίμευε για αποθηκευτικός χώρος.Ο όροφος επικοινωνούσε με χτιστή πέτρινη εξωτερική σκάλα και χρησίμευε ως κοιτώνας.Σε κάποια χρονική στιγμή πρέπει να λειτούργησε σαν μοναστήρι όπως μαρτυρά το διώροφο κτίσμα που βρίσκεται δεξιά του κυρίως ναού.Δεν εντόπισα όμως κάποιο έγγραφο που να το πιστοποιεί εκτός και αν χρησίμευε σαν περιστασιακό κατάλυμα των ιερέων.Σε έγγραφο που αναφέρει εργασίες επισκευής εκκλησιών φαίνεται ότι η εκκλησία υφίστατο το έτος 1712. Ήταν κτητορική και ανήκε όπως φαίνεται στην οικογένεια Φλοκάλη.Μία πολύ παλαιά οικογένεια η οποία απαντάται και ως Φιλοκάλ(λ)η.Kάποιος από τους Φλοκάληδες θεώρησε καλό-άγνωστο για ποιόν λόγο- να φτιάξει ένα σκαρίφημα γενεαλογικού δέντρου το οποίο μας φωτίζει τουλάχιστον για τον κλάδο της οικογένειας που κατείχε την εκκλησία.
Το χαρτί αυτό είναι γραμμένο στα βενετσιάνικα και απαριθμεί παπάδες που ανήκουν στην οικογένεια Φλοκάλη χωρίς να επεξηγεί την ακριβή συγγενικά σχέση.
Σύμφωνα με αυτό,αν θεωρήσουμε σαν μέσο όρο ηλικίας τα 50 χρόνια φθάνουμε να πιστεύουμε ότι η εκκλησία με κάποια μορφή υπήρχε από το 1600 τουλάχιστον.Εμφανίζεται λοιπόν αρχικά ο Ανδρούτσος Φλοκάλης και ακολουθούν ο παπά Αναστάσης,ο παπά Ανδρούτσος,ο Σπύρος(χωρίς πρόθεμα παπά)και τέλος ο παπά Δημήτρης.Ο Δημήτρης με την γυναίκα του την Στεφούλα έχει κάνει τέσσερεις κόρες,την Στέλιω που παντρεύεται τον Χριστόδουλο Κωστελέτο,την Στάθω που παντρεύεται τον Αντώνη Κλήμη,την Αναστασούλα που παντρεύεται τον Παύλο Φωτεινό και την Ελένη που παντρεύεται τον ιερέα Στέφανο Χαρτοφύλακα από το Βαλανειό. Ο παπά Στέφανος γεννήθηκε στο Βαλανειό το 1774 και παντρεύτηκε την Ελένη στα είκοσι του χρόνια όπως μαρτυράει η γέννηση του πρώτου τους παιδιού το 1794.Έκαναν συνολικά εννέα παιδιά και αυτό το μέγεθος της οικογένειας ίσως είναι ο λόγος που αποφασίζει το 1812 να διεκδικήσει τα δικαιώματα του στον ναό και συνακόλουθα και στην περιουσία που τον συνοδεύει.
Φαίνεται λοιπόν ότι ο παπά Στέφανος με τον γάμο αυτόν αποκτά δικαιώματα στον ναό και αποφασίζει να τα διεκδικήσει.
Εμφανίζεται λοιπόν ο ιερέας Στέφανος Χαρτοφύλακας από το Βαλανειό και καταθέτει στο Μαγιστράτο ένα νοταρικό γράμμα με χρονολογία κατάθεσης το έτος 1812 που λέει ΄ Ενεφανίστη εις το οφίκκιον του Μαγιστράτου επάνω εις τους ιερούς τόπους ο ευλαβής ιερεύς Στέφανος Χαρτοφύλακας ο οποίος εις ενέργειαν του αυθεντικού προκλάμου 30 Νοεμβρίου του χρόνου τούτου προσφέρνει το νοταρικόν γράμμα (1722 /27 Ιουλιου )του Θεοδώρου Λώμη νοταρίου για να αποδείξει ότι η εκκλησία της ζωαρχικής τριάδος κειμένη εις την περιοχήν εις τους Χοροπισκόπους και αγαθά αφημένα από τους ευλαβείς ιερείς αναστάσιος και αντρούτζος πατέρας και υιός φλοκάλης είναι της σήμερον του δικέου του ως ανήρ της ελένης θυγάτηρ του ποτέ παπά δημητρίου φλοκάλη ενγκόνας του προμελετημένου ιερέως αντρούτζου και υπογράφω στέφανος ιερεύς χαρτοφύλακας βεβαιώνω Φαίνεται ότι δικαιώνεται ως προς το αίτημα του,μόνο που δεν είναι σίγουρο πότε και με ποιά μορφή ιδιοκτησίας έγινε αυτό.Πάντως υπάρχει στην οικογένεια η ανάμνηση νομής χτημάτων στην περιοχή των Χωρεπισκόπων.
Γνωρίζουμε ότι σε ένα δημόσιο'' ινκάντο'' για πάχτωμα της περιουσίας που έγινε το 1811 από τον γέροντα του χωριού Γιωργάκη Ζουπάνο,δεν υπήρξε ανταπόκριση ,όπως δηλώνει ο Νικόλαος Φλοκάλης
Όπως όλες οι εκκλησίες έτσι και η Αγία Τριάδα είχε την προίκα της κυρίως σε ελαιόδεντρα.Διαβάζουμε λοιπόν σε έγγραφο με ημερομηνία 15 Μαρτίου 1809 ότι.....στο Κολοκύθι στην Όξω Βρύση ποσιδέρει ελιές και κεντρομάδες και μερικές παλαιές σύνολο 196 πάρεξ του ευγενούς κυρίου Νικ. Βούλγαρη σολιάτικο ενάμιση μουτζούρι στάρι κάθε χρόνο και 51/2 λίτρα ελαιόλαδο λαμπάντε.
Επίσης στον ευγενή Νικ. Αρλιώτη μονέδα λίτρες 2 και σόλδια 10.Ακόμα στην ίδια περιοχή ποσιδέρει 12 ριζάρια ελιές αντάμα με τον τίμιο κύριο Αντζολέτο Μιχαήλ από τους Λάκωνες. Ακόμα 17 ριζάρια ελιές και έναν κήπο και πληρώνει 1/4 στον κύριο Σπύρο Κατσαίτη 2 1/2 μουτζούρια στάρι μονέδα 2 λίτρες 4 και μία πουλακίδα μαρτιάτικη. Επίσης με τον Κατσαίτη μοιράζεται 21 κεντρομάδες στην Κάτω Σορονιά.
Σε ένα κομμάτι της περιουσίας φαίνεται να έχει λόγο (τις κρατεί εις κολονίαν) η πρεσβυτέρα του π' παπα Δημήτρη Στεφούλα.Το εν λόγω κτήμα βρίσκεται στην περιοχή των Μαλακιών και συγκεκριμένα στα Μυρτερά .Είναι 45 ελαιόδεντρα που τα ξετιμάρει ο ευγενής Μάρκος Μπατάγιας και από το ''έχει τους '' παίρνει το 1/4 η εκκλησία του Αη Νικόλα των Μαλακιών και το υπόλοιπο το μοιράζεται η Αγία Τριαδα και η εν λόγω πρεσβυτέρα.Ακόμα η εκκλησία κατέχει 4 ελιές στα Βεντούρικα(?) και μία στο Κατζάρι
 |
| ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟΥ ΝΑΟΥ |
Τέλος στου Παραμόνου στην Οξω Βρύση υπάρχουν 40 ελιές με ένα κομμάτι λόγγο από τις οποίες γυρεύει να παίρνει μερτικό ο κύριος Ιωάννης Βαπτιστής Θεοτόκης ,ως σολιάτικο και ένα κοτόπουλο ,αλλά η εκκλησία μέσω του ιερέα Στέφανου Χαρτοφύλακα έχει αντιρρήσεις.Το έγγραφο δεν μας διαφωτίζει για την κατάληξη αυτής της διένεξης.
 |
| ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΤΕΜΠΛΟΥ |
Έχουμε και δύο σημειώματα που έχουν να κάνουν με επισκευές και γενικότερα εργασίες όταν κυβερνήτης της εκκλησίας ήταν ο παπά Στέφανος Συγκεκριμένα το έτος 1802 ο Στάμος Πράς του Νικολέτου και ο Γιάννης Προβατάς π' Στάθη και οι δύο από Κυπριανάδες καμιναδόροι στο επάγγελμα πωλούν στον παπά 20 μόδια ασβέστη και παίρνουν για αμοιβή 10 ασημένια τάλαρα όπως βεβαιώνει ο μάρτυρας Γιάννης Ψαρράς.Επίσης τον Νοέμβρη του 1802 ο μαστρό Νικόλας Κεφαλονίτης από την Κορακιάνα έφτιαξε μία κόρδα και τα κεραμίδια.
